|
|
|
|
|
|
گرما چيست؟
گرما چيست؟
دانشمندان از حدود سه قرن پيش،مطالعه ي درباره گرما را آغاز كردند. در آن زمان، مردم معتقد بودند كه گرما يك ماده ي نامرئي است.اعتقاد بر آن بود كه وقتي يك ماده گرم در كنار يك ماده سرد قرار مي گيرد، ماده اي نامرئي به نام كالريك از ماده ي گرم خارج مي شود و به ماده سرد منتقل مي شود. به همين دليل ماده ي گرم سرد مي شود و ماده سرد، گرم مي شود.
امروزه مي دانيم كه گرما ماده نيست بلكه يكي از صوت هاي انرژي است. همانطور كه انرژي مكانيكي، الكتريكي و انرژي شيميايي نيز صورت هاي ديگري از انرژي هستند و مي توانند به هم تبديل شوند.
انرژي دروني: (گرما چيست؟)
هر ماده از ذرات بي شماري ساخته شده است و هر ذره مقداري انرژي دارد. به مجموعه انرژيهاي ذرات سازنده هر ماده انرژي دروني آن ماده مي گويند. هر چه ذرات سازنده ماده بيشتر و انرژي هر ذره آن زيادتر باشد. انرژي دروني آن ماده بيشتر است .
انرژي دروني هر ماده ، هم به انرژي جنبشي ذرات آن ماده (يعني سرعت حركت آن ها) و هم به انرژي پتانسيل (ذخيره شده) ذرات سازنده ي آن ماده بستگي دارد. انرژي پتانسيل هر يك از ذرات سازنده هر ماده در اثر نيرويي كه از طرف ذرات اطراف به آن وارد مي شود، بوجود مي آيد.
هنگامي كه يك جسم گرم در كنار يك جسم سرد قرار مي گيرد،مقداري انرژي از جسم گرم به جسم سرد منتقل مي شود. درواقع گرما، مقدار انرژي منتقل شده از جسم گرم به جسم سرد است. در اثر انتقال گرما از جسم گرم به جسم سرد، انرژي دروني جسم گرم كاهش و انرژي دروني جسم سرد افزايش مي يابد.
دما و گرما:
گرما و دما دو كميت مرتبط به يكديگر هستند، اما اين به معناي آن نيست كه گرما و دما يك كميت و يك معنا هستند. دماي يك جسم در واقع نشان دهنده ي سرعت حركت ذرات تشكيل دهنده آن است. هر چه سرعت حركت ذرات يك ماده بيشتر باشد دماي آن جسم بالاتر است.به همين دليل مي توان گفت كه افزايش دماي يك جسم به معني افزايش انرژي جنبشي ذرات آن جسم است.
گرما چيست؟
گرماي نهان :
گرماي نهان ذوب عبارت است از مقدار گرمايي كه بايد به ماده جامد در دماي نقطه ي ذوب آن بدهيم تا در همان دما از حالت جامد به مايع تبديل شود.
علت نامگذاری گرمای نهان ذوب
علت این است که این انرژي به انرژي دروني جسم تبديل مي شود بدون آنكه دماي جسم تغيير كند.
روشهای انتقال گرما انتقال گرما :
گرما به روش هاي مختلفي از يك جسم به جسم ديگر منتقل مي شودکه عبارت است از رسانايي،همرفت،تابش
رسانايي :
يكي از راههاي انتقال گرما ، رسانايي است. ذره هاي تشكيل دهنده ي هر ماده دائماً در حال جنبش و نوسان هستند و هر چه ماده بيشتر باشد سرعت نوسان مولكول هاي آن بيشتر است.
در انتقال گرما به روش رسانايي، انرژي گرمايي از طريق جنبش مولكول هاي ماده و ضربه زدن هر مولكول به مولكول هاي مجاور خود،به تدريج به تمام ماده منتقل مي شود.روشن است كه هر چه فاصله هاي مولكول ها از هم كمتر باشد، يعني مولكلول ها به هم نزديكتر باشند گرما با سرعت بيشتری در ماده منتقل مي شود. به همين دليل است كه رسانايي گرمايي جامدات بيش از مايعات و مايعات بيش از گازها است.در بين مواد جامد، رسانايي گرمايي فلزات از ديگر مواد جامد چون شيشه، لاستيك و چوب بيشتر است. در بين فلزات نيز رسانايي گرمايي بعضي از فلزات از بعضي ديگر بيشتر است.
گرما چيست؟
تابش :
سومين راه انتقال گرما تابش است. در انتقال گرما به روش تابش ، نيازي بوجود ماده نيست. گرماي خورشيد به همين شيوه در فضاي خالي از ماده (خلاء) منتقل مي شود و به زمين مي رسد. اگر تا به حال در مقابل يك بخاري برقي يا هيزمي قرار گرفته باشيد، انتقال گرما به اين روش را بخوبي حس كرده ايد.
همرفت :
يكي ديگر از راههاي انتقال گرما همرفت يا جا به جايي است. در انتقال گرما به روش همرفت قسمتي از ماده كه گرم شده است به طرف بالا حركت مي كند و قسمت هاي اطراف آن كه هنوز گرم نشده اند جاي آن را مي گيرند.به اين ترتيب انرژي گرمايي از يك نقطه به نقطه ديگر منتقل شده و به تدريج تمام ماده گرم مي شود.
علت بوجود آمدن جريان همرفتی:
علت پيدايش جريان همرفتی مربوط به چگالی ماده است. چگالی هر ماده، جرم يك سانتی متر مكعب از آن ماده است.اكنون مي توان علت بوجود آمدن جريان همرفتي را توضيح داد:
مي دانيد كه وقتي ماده اي گرم مي شود منبسط مي شود يعني فاصله ي مولكول هاي آن از هم بيشتر مي گردد. در نتيجه چگالی آن كاهش مي يابد. به همين دليل است كه وقتي يك قسمت از مايع را گرم مي كنيم چگالي آن قسمت از مايع كمتر مي شود و آن قسمت به طرف بالا حركت مي كند. در اين هنگام مايعات اطراف جاي آن را پرمي كند. اين روال ادامه مي يابد و بتدريج تمام مايع گرم مي شود.
براي ايجاد جريان همرفتي در يك ماده سه شرط لازم است.
1 – ماده بايد مايع يا گاز باشد.
2 – بين دو نقطه اي آن اختلاف دما وجود داشته باشد. يعني قسمتي از آن گرم و قسمتي ديگر سرد باشد.
3 – قسمت گرم پائين تر از قسمت سرد باشد.
منبع:تلخیص
- مواد سبكتر و با استحكام بيشتر كاربردهاي وسيعي در سازههاي حمل و نقل، هوانوردي و نيز در فضانوردي دارند. - در فناوري اطلاعات نوين، دستگاههاي الكتريكي آنالوگ قديمي به وسيلهي دستگاههاي الكترونوري يا نوري جايگزين ميشوند. زيرا اين دستگاهها به ترتيب پهناي باند و ظرفيت بيشتري نسبت به دستگاههاي قبلي دارند. - نانوتكنولوژي به سرعت بازار كالاهاي مصرفي را با توليد محصولاتي با كاراييهاي نوين تحت سلطهي خود در ميآورد.
برخي كاربردهاي قطعي و اجتنابناپذير نانوتكنولوژي در صنايع سنگين است:
كالاهاي مصرفي
|
- مواد نانو متخلخل نمونهاي از موادي هستند كه درحاليكه از ملكولهاي كوچك دارو ونگهداري ميكنند، آنهاي را به محل موردنظر كه از پيش تعيين شده، انتقال ميدهند ... - روشهاي كاتاليز و فيلتراسيون (تصفيه) شيميايي دو مثال برجسته از زمينه هايي هستند كه نانوتكنولوژي همواره در آنهاي موثر بوده است ... - نانوتكنولوژي بازده تبديل انرژي را به كمك استفاده از نانوساختارهايي با پيوستاري از شكافهاي انرژي، افزايش ميدهد.
در پزشكي و زيستشناسي، ويژگيهاي منحصر به فرد نانومواد به منظورهاي مختلفي به كار گرفته ميشوند. واژههايي نظير نانوتكنولوژي زيستداروها، بيونانوتكنولوژي و نانوپزشكي براي توصيف اين دانش تلفيقي بهكار ميروند.
كل مصرف دارو و نيز عوارض جانبي آن بهوسيلهي جايگزيني مناسب حامل فعال دارو صرفا در موضع درد و محل تمركز بيماري به طور قابل ملاحظهاي كاهش مييابد. اين دسترسي انتخابي به محل مورد نظر، هزينههاي مادي و نيز رنجهاي انساني بسياري را كاهش ميدهد. مواد نانو متخلخل نمونهاي از موادي هستند كه درحاليكه از ملكولهاي كوچك دارو نگهداري ميكنند، آنها را به محل موردنظر كه از پيش تعيين شده، انتقال ميدهند. روش ديگري براي كاهش مصرف دارو بهكارگيري سيستمهاي الكترومكانيكي كوچك است.هدف از بكارگيري اين سيستمها، آزاد كردن فعال داروهاست. مثلا از اين روش براي درمان سرطان بهوسيلهي نانوذرات آهن يا پوستههاي طلا استفادهميشود.
نانوتكنولوژي ميتواند به بازتوليد و نيز بازسازي بافتهاي تخريب شده و معيوب كمك كند. اين كار توسط «مهندسي بافت» انجام ميشود. مهندسي بافت به زودي جايگزين درمانهاي متعارف امروزي نظير پيوند عضو، القاء مصنوعي و .. ميشود. بخشي از عمليات مهندسي بافت استفاده از نانومواد براي تكثير سلولهاي برانگيخته به روش مصنوعي است. بايد توجه كرد كه راهبردها و دستاوردهاي مهنديسي بافت، بايد در چارچوب موازين اخلاقي قرار داده شود. به همين منظور بحثهاي گستردهاي در سطح بينالمللي مطرح است و به تدريج قوانين متعددي در اين زمينه به تصويب ميرسد. كاربردهاي نانو در شيمي
نانوشيمي در فرآيند تصفيه فاضلابها، تصفيهي هوا، در دستگاههاي ذخيرهسازي انرژي و ... نقش مهمي بازي ميكند. روشهاي مكانيكي و شيميايي ميتوانند براي تكنيكهاي تصفيه مورد استفاده قرار گيرند. يكي از اين مراحل تصفيه استفاده از غشاهايي با سوراخهايي به اندازهي مناسب است، بهوسيلهي اين روش مايع در ميان غشا فشرده ميشود. غشاهاي نانومتخلخل براي تصفيهي مكانيكي ميتوانند از نانولولهها تشكيل شوند و منافذي بسيار كوچك، حتي كوچكتر از 10 نانومتر داشته باشند. اساسا نانو تصفيه براي تفكيك يونها و جداسازي سيالات بهكار گرفته ميشود. نانوذرات مغناطيسي روشي كارآمد و موثر براي زدودن آلايندههاي فلزهاي سنگين از فاضلابها به كمك استفاده از شگرد جداسازي مغناطيسي است. استفاده از ذرات نانومغناطيس، بازده جذب آلايندهها را افزايش ميدهد و نسبت به روشهاي سنتي تصفيه، ارزانتر است. كاربردهاي نانو در انرژي
اين كار با استفاده از سيستمهاي كارآمدتر سوخت و روشنايي، استفاده از مواد سبكتر با استحكام بيشتر در صنعت حمل و نقل و ... قابل حصول است. لامپهاي متداول امروزي صرفا حدود 5 درصد انرژي الكتريكي را به نور تبديل ميكنند. دستاوردهاي نانوتكنولوژي نظير ديودهاي گسيل نوري (LED) به كاهش شديد مصرف انرژي در وسايل روشنايي زا ميانجامد.
بهترين سلولهاي خورشيدي امروزي لايههايي از چندين نيمهرساناي مختلف است كه روي هم قرار دارند و به اين ترتيب نور با انرژيهاي مختلف (بسامدهاي مختلف) را جذب ميكنند. اين سلولها ، صرفا از 40 درصد انرژي خورشيدي استفاده ميكنند. نانوتكنولوژي بازده تبديل انرژي را به كمك استفاده از نانوساختارهايي با پيوستاري از شكافهاي انرژي، افزايش ميدهد. ميزان بازده موتور احتراق داخلي حدود 30 درصد تا 40 درصد در لحظه است. نانوتكنولوژي ميتواند اين بازده را بهوسيلهي طراحي كاتاليزگرهاي ويژهاي با بيشينه سطح ممكن افزايش دهد.
سلولهاي سوختي كه توان خود را از سوخت هيدروژن تامين ميكنند نمونهاي از چنين سيستمهايي هستند. اين سلولها بر مبناي استفاده از انرژيهاي تجديدپذير توليد شدهاند (البته به طور ايدهآل). نانوتكنولوژي ميتواند در كاهش بيشتر آلايندههاي توليد شده در موتورهاي احتراق نقش موثري داشته باشد. اين كار توسط فيلترهاي نانومتخلخل، يا با پوشش كاتاليزوري روي ديوارههاي سيلندر و يا با نانوذرات كاتاليزوري به عنوان ماده افزودني به سوخت، انجام ميشود.
به خاطر چگالي انرژي نسبتا پايين باتريها، زمان كاركرد آنهاي محدود است. بنابراين آنها به تعويض يا شارژ مجدد نياز دارند. به كمك صنعت نانو ميتوان باتريهايي با ظرفيت انرژي بالاتر يا باتريهايي قابل شارژ و يا حتي ابرخازنهايي با ميزان شارژكنندگي بيشتر – كه از نانو مواد در آنها استفاده ميشود – طراحي و توليد كرد. |
- مواد نانو متخلخل نمونهاي از موادي هستند كه درحاليكه از ملكولهاي كوچك دارو ونگهداري ميكنند، آنهاي را به محل موردنظر كه از پيش تعيين شده، انتقال ميدهند ... - روشهاي كاتاليز و فيلتراسيون (تصفيه) شيميايي دو مثال برجسته از زمينه هايي هستند كه نانوتكنولوژي همواره در آنهاي موثر بوده است ... - نانوتكنولوژي بازده تبديل انرژي را به كمك استفاده از نانوساختارهايي با پيوستاري از شكافهاي انرژي، افزايش ميدهد.
در پزشكي و زيستشناسي، ويژگيهاي منحصر به فرد نانومواد به منظورهاي مختلفي به كار گرفته ميشوند. واژههايي نظير نانوتكنولوژي زيستداروها، بيونانوتكنولوژي و نانوپزشكي براي توصيف اين دانش تلفيقي بهكار ميروند.
كل مصرف دارو و نيز عوارض جانبي آن بهوسيلهي جايگزيني مناسب حامل فعال دارو صرفا در موضع درد و محل تمركز بيماري به طور قابل ملاحظهاي كاهش مييابد. اين دسترسي انتخابي به محل مورد نظر، هزينههاي مادي و نيز رنجهاي انساني بسياري را كاهش ميدهد. مواد نانو متخلخل نمونهاي از موادي هستند كه درحاليكه از ملكولهاي كوچك دارو نگهداري ميكنند، آنها را به محل موردنظر كه از پيش تعيين شده، انتقال ميدهند. روش ديگري براي كاهش مصرف دارو بهكارگيري سيستمهاي الكترومكانيكي كوچك است.هدف از بكارگيري اين سيستمها، آزاد كردن فعال داروهاست. مثلا از اين روش براي درمان سرطان بهوسيلهي نانوذرات آهن يا پوستههاي طلا استفادهميشود.
نانوتكنولوژي ميتواند به بازتوليد و نيز بازسازي بافتهاي تخريب شده و معيوب كمك كند. اين كار توسط «مهندسي بافت» انجام ميشود. مهندسي بافت به زودي جايگزين درمانهاي متعارف امروزي نظير پيوند عضو، القاء مصنوعي و .. ميشود. بخشي از عمليات مهندسي بافت استفاده از نانومواد براي تكثير سلولهاي برانگيخته به روش مصنوعي است. بايد توجه كرد كه راهبردها و دستاوردهاي مهنديسي بافت، بايد در چارچوب موازين اخلاقي قرار داده شود. به همين منظور بحثهاي گستردهاي در سطح بينالمللي مطرح است و به تدريج قوانين متعددي در اين زمينه به تصويب ميرسد. كاربردهاي نانو در شيمي
نانوشيمي در فرآيند تصفيه فاضلابها، تصفيهي هوا، در دستگاههاي ذخيرهسازي انرژي و ... نقش مهمي بازي ميكند. روشهاي مكانيكي و شيميايي ميتوانند براي تكنيكهاي تصفيه مورد استفاده قرار گيرند. يكي از اين مراحل تصفيه استفاده از غشاهايي با سوراخهايي به اندازهي مناسب است، بهوسيلهي اين روش مايع در ميان غشا فشرده ميشود. غشاهاي نانومتخلخل براي تصفيهي مكانيكي ميتوانند از نانولولهها تشكيل شوند و منافذي بسيار كوچك، حتي كوچكتر از 10 نانومتر داشته باشند. اساسا نانو تصفيه براي تفكيك يونها و جداسازي سيالات بهكار گرفته ميشود. نانوذرات مغناطيسي روشي كارآمد و موثر براي زدودن آلايندههاي فلزهاي سنگين از فاضلابها به كمك استفاده از شگرد جداسازي مغناطيسي است. استفاده از ذرات نانومغناطيس، بازده جذب آلايندهها را افزايش ميدهد و نسبت به روشهاي سنتي تصفيه، ارزانتر است. كاربردهاي نانو در انرژي
اين كار با استفاده از سيستمهاي كارآمدتر سوخت و روشنايي، استفاده از مواد سبكتر با استحكام بيشتر در صنعت حمل و نقل و ... قابل حصول است. لامپهاي متداول امروزي صرفا حدود 5 درصد انرژي الكتريكي را به نور تبديل ميكنند. دستاوردهاي نانوتكنولوژي نظير ديودهاي گسيل نوري (LED) به كاهش شديد مصرف انرژي در وسايل روشنايي زا ميانجامد.
بهترين سلولهاي خورشيدي امروزي لايههايي از چندين نيمهرساناي مختلف است كه روي هم قرار دارند و به اين ترتيب نور با انرژيهاي مختلف (بسامدهاي مختلف) را جذب ميكنند. اين سلولها ، صرفا از 40 درصد انرژي خورشيدي استفاده ميكنند. نانوتكنولوژي بازده تبديل انرژي را به كمك استفاده از نانوساختارهايي با پيوستاري از شكافهاي انرژي، افزايش ميدهد. ميزان بازده موتور احتراق داخلي حدود 30 درصد تا 40 درصد در لحظه است. نانوتكنولوژي ميتواند اين بازده را بهوسيلهي طراحي كاتاليزگرهاي ويژهاي با بيشينه سطح ممكن افزايش دهد.
سلولهاي سوختي كه توان خود را از سوخت هيدروژن تامين ميكنند نمونهاي از چنين سيستمهايي هستند. اين سلولها بر مبناي استفاده از انرژيهاي تجديدپذير توليد شدهاند (البته به طور ايدهآل). نانوتكنولوژي ميتواند در كاهش بيشتر آلايندههاي توليد شده در موتورهاي احتراق نقش موثري داشته باشد. اين كار توسط فيلترهاي نانومتخلخل، يا با پوشش كاتاليزوري روي ديوارههاي سيلندر و يا با نانوذرات كاتاليزوري به عنوان ماده افزودني به سوخت، انجام ميشود.
به خاطر چگالي انرژي نسبتا پايين باتريها، زمان كاركرد آنهاي محدود است. بنابراين آنها به تعويض يا شارژ مجدد نياز دارند. به كمك صنعت نانو ميتوان باتريهايي با ظرفيت انرژي بالاتر يا باتريهايي قابل شارژ و يا حتي ابرخازنهايي با ميزان شارژكنندگي بيشتر – كه از نانو مواد در آنها استفاده ميشود – طراحي و توليد كرد. |
مقاله و جزوه
کتاب درسی
اول ابتدایی [6]
دوم ابتدایی [7]
سوم ابتدایی [9]
چهارم ابتدایی [9]
پنجم ابتدایی [8]
ششم ابتدایی [12]
اول دبیرستان [11]
دوم ریاضی وفیزیک [9]
دوم تجربی [9]
دوم انسانی [9]
سوم ریاضی و فیزیک [22]
سوم تجربی [10]
سوم انسانی [12]
پیش...ریاضی و فیزیک [8]
پیش...تجربی [8]
پیش...انسانی [10]
هفتم [0]
هشتم [15]
نهم [1]